Γιώργης Γούτος
Ένας βέρος ακτοπλόος εφοπλιστής
από το Βαλτέτσι
Ο σοφός Νέστορας
της ελληνικής ακτοπλοΐας
Ένα μεγάλο ταξίδι
σαράντα πέντε χρόνων
«Χαρούλα» – «Σποράδες»
«Κορρησία»
«Κάρυστος» – «Κάρυστος ΙΙ»
«Παπαδιαμάντης ΙΙ» –
«Καστριανή Κέας» (μετέπ.«Παπαδιαμάντης»)
«Κύθνος» – «Μαρμάρι»
«Ιουλίς Κέας ΙΙ»
«Μύρινα Εξπρές»
Supercat Χαρούλα» –
Turbocat Αθήνα 2004»
«Μακεδών»
Η ομάδα του Arxipelagos συνάντησε πρόσφατα τον εφοπλιστή Γιώργη Γούτο, ο οποίος μοιράστηκε μαζί μας τις σκέψεις και τις εμπειρίες του από τη μεγάλη του διαδρομή για σαράντα πέντε χρόνια στα ακτοπλοΐκά δρώμενα του Αιγαίου.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο Γιώργης ο Γούτος είναι ο σοφός Νέστορας της ελληνικής ακτοπλοΐας. Λόγια μετρημένα, σκέψεις ώριμες, αποστάγματα σοφίας και εμπειρίας για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της ελληνικής ακτοπλοΐας. Οι αιτίες της σημερινής αδιέξοδης κατάστασης έχουν τις ρίζες τους στα λάθη και τις μη ρεαλιστικές αποτιμήσεις και εκτιμήσεις του ακτοπλοΐκού γίγνεσθαι των περασμένων δεκαετιών. Ο Γιώργης ο Γούτος προειδοποιούσε χρόνια πριν για τους επικείμενους απειλητικούς σκοπέλους στη ρότα της ελληνικής ακτοπλοΐας, αλλά δυστυχώς κανείς δεν τον άκουγε.
Η ακτοπλοΐα είχε, έχει και πάντα θα έχει ανάγκη από εφοπλιστές, όπως το Γιώργη το Γούτο, που λένε πάντα τα πράγματα με το όνομά τους και ποτέ δεν κρύβονται πίσω αποό το δάκτυλό τους. Όταν ο κίνδυνος πλησιάζει, η στρουθοκάμηλος πρέπει να τρέξει για να σωθεί και όχι να χώσει το κεφάλι της στο χώμα κάνοντας ότι δεν βλέπει τον επερχόμενο κίνδυνο.
Η διαδρομή του Γιώργη του Γούτου στο χάρτη της ελληνικής ακτοπλοΐας είναι μακριά και το αποτύπωμά του ιδιαίτερο. Από την πλοιοκτησία του έχει περάσει ένας μεγάλος αριθμός πλοίων, στα οποία περιλαμβάνονται το μικρό επιβατηγό πλοίο «Χαρούλα», το «Κορρησία», το «Σποράδες», το «Παπαδιαμάντης ΙΙ», το «Κάρυστος», το «Κάρυστος ΙΙ», το «Μαρμάρι», το «Καστριανή Κέας» (μετέπειτα «Παπαδιαμάντης»), το «Ιουλίς Κέας ΙΙ», το «Κύθνος», το «Μύρινα Εξπρές», το Supercat Χαρούλα, το Turbocat Αθήνα 2004» και το «Μακεδών» (το πρώην «Κύθνος»). Με την παρουσία του κατάφερε να συνδέσει το παρόν και το μέλλον της ελληνικής ακτοπλοΐας, καθώς το «Χαρούλα» (το μικρό επιβατηγό) και το «Αθήνα 2004» είναι δυο πλοία που αντιπροσωπεύουν την παλιά και την καινούρια εποχή, δύο κόσμους ολότελα διαφορετικούς μεταξύ τους.
Μέσα σε τριάντα χρόνια πέρασε από το μικρό «Χαρούλα» στο ταχύτατο «Turbocat Αθήνα 2004. Με την ναυπήγηση του αποδείχθηκε πρωτοπόρος και καινοτόμος. Το 1998, κάποιος συνάδελφός του ανέφερε τότε για αυτόν χαρακτηριστικά «Ο βλάχος μας έβαλε τα δυο πόδια σε ένα παπούτσι». Το πλοίο έπιασε 52,7 μίλια στα δοκιμαστικά του στην Αγγλία, ενώ ταξίδευε με ταχύτητα κοντά στα σαράντα πέντε μίλια την ώρα και το ταξίδι από Ραφήνα για Τήνο-Μύκονο κρατούσε μόλις μιάμιση ώρα.
Όμως, δεν κατάφερε να ολοκληρώσει το έργο του, όπως θα ήθελε, καθώς οι εξελίξεις στα τέλη του 1999 που οδήγησαν στη δημιουργία της Hellas Flying Dolphins (Hellas Ferries), ανέκοψαν τη δημιουργική του πορεία. Το 2000 θα μείνει μόνο με το «Μύρινα Εξπρές» και το 2002 θα ξαναπάρει το «Παπαδιαμάντης ΙΙ» και το «Μακεδών». Ο Γιώργης ο Γούτος παραμένει πιστός στις επάλξεις και συνεχίζει να παλεύει από το δικό του μετερίζι στον σκληρό και μαγικό κόσμο της ελληνικής ακτοπλοΐας.
Η καταγωγή του Γιώργη του Γούτου είναι από το ιστορικό Βαλτέτσι της Αρκαδίας. Ο πατέρας του ήταν γεωργοκτηνοτρόφος. Το χειμώνα κατέβαιναν με τα πρόβατα στο Πόρτο Χέλι και το Κρανίδι όπου είχαν κτήματα. Ο ίδιος μετά το στρατό ήρθε στην Αθήνα και το 1955 αγόρασε ένα αστικό λεωφορείο που ανήκε στο 6ο ΚΤΕΛ. Στη συνέχεια πήρε άλλα δύο λεωφορεία. Το πρώτο ήταν ένα αμερικάνικο Sterling και τα άλλα δύο ήταν Scania.
Στην Αθήνα έμενε στο Πεντάγωνο. Ο δημοσιογράφος Δημήτρης Ψαθάς αποκαλούσε τότε τους ιδιοκτήτες των λεωφορείων ως «Οι εφοπλιστές της ασφάλτου». Μετά, όμως, καθώς μπήκαν στο παιχνίδι και τα κρατικά λεωφορεία (ΑΣΠΑ), τα πράγματα άρχισαν να μην πηγαίνουν καλά. Ο ίδιος πρόλαβε και πούλησε τα λεωφορεία και στράφηκε στην αγορά της γης. Αγόραζε εκτάσεις και τα πουλούσε ως οικόπεδα. Όσοι έμειναν και δεν πρόλαβαν να πουλήσουν, το κράτος τους πήρε την άδεια και τους έδωσε μισό ταξί. Αγόραζε εκτάσεις και έκανε οικόπεδα. Το 6ο ΚΤΕΛ (Μείζον) εξυπηρετούσε πολύ καλές γραμμές, όπως τις γραμμές για Βάρκιζα, Βούλα, Βουλιαγμένη, Παγκράτι, Κολιάτσου, Νέα Σμύρνη, ’νω Νέα Σμύρνη, Νέο Φάληρο
Τελικά, από εφοπλιστής της ασφάλτου θα μεταλλαχθεί σε εφοπλιστή των θαλασσών και των γαλάζιων πόντων. Η ενασχόληση του με την ακτοπλοΐα προέκυψε μέσα από τη γνωριμία του με κάποιον καπετάνιο που ήταν από την Εύβοια. Η σχέση του ξεκινά στα τέλη της δεκαετίας του 60, κάπου στα 1968, όταν αγοράζει από τους Παξούς το πρώτο του πλοίο που ταξίδευε εκεί με το όνομα «Αετός». Το μικρό αυτό επιβατηγό πλοίο το ονόμασε «Χαρούλα» προς τιμήν της γυναίκας του και το δρομολόγησε στη γραμμή Ωραιοί-Τρίκερι-Βόλο. Το Τρίκερι ήταν ένα νησάκι απομονωμένο καθώς δεν είχε γίνει ακόμα ο δρόμος και η συγκοινωνία γινόταν μόνο μέσω θαλάσσης.
Το πλοίο αναχωρούσε το πρωΐ από τους Ωραιούς και το απόγευμα, κατά τις 16:00, επέστρεφε πίσω από το Βόλο και διανυκτέρευε στου Ωραιούς. Από τη στιγμή που πήγε εκεί, έβγαλε πολύ καλό όνομα. Το πλοίο αυτό το κράτησε 5-6 χρόνια. Στη συνέχεια πήρε το «Σποράδες» (το μετέπειτα «Σκοπελίτης» που δοξάστηκε στη γραμμή Κατάπολα-Αιγειάλη-Μικρές Ανατολικές Κυκλάδες-Νάξος-Πάρος) και το δρομολόγησε στη γραμμή Βόλος-Σκιάθος-Σκόπελος-Αλόνησος. Οι ανταγωνιστές του τότε στη γραμμή ήταν το «Κολοκοτρώνης» και το «Θήρα» του Νομικού (το μετέπειτα «Ήρα» της γραμμής από τη Μύκονο για τη Δήλο). Είχε έναν παραδοσιακό πρακτικό καπετάνιο με το όνομα καπετάν-Ηλίας, ο οποίος ήταν πολύ καλός. Όταν έπιανε καιρό πήγαινε πίσω στον Αγνώντα που ήταν απάγγειο. Το πλοίο αυτό στη συνέχεια το πούλησε στον Σκοπελίτη. Τον ρωτήσαμε ακόμα και είπε ότι όταν πήγε στις Σποράδες με το ομώνυμο πλοίο, το περίφημο «Κύκνος» είχε φύγει.
Μετά το «Σποράδες», το 1984 πήρε το «Πόρτο Λάφια» του Γούση και το ονόμασε «Κάρυστος». Στα εγκαίνια του «Κάρυστος» ήρθε και ο δεσπότης Καρυστίας ο οποίος παρακίνησε τον κόσμο να στηρίξει το πλοίο. Το καράβι ήταν μπλεγμένο με οικονομικά χρέη, όμως ο Γούτος δεν δείλιασε και προχώρησε τότε στην αγορά του. Η κίνησή του αποδείχθηκε ιδιαίτερα εύστοχη και το «Καρυστάκι» τον έβγαλε ασπροπρόσωπο για τα επόμενα 12-13 χρόνια. Μεταξύ των καπετάνιων που πέρασαν από το «Κάρυστος» ήταν ο καπετάν Σταμπέλος και ο καπετάν-Θανάσης Νόβας. Ακόμα και σήμερα στη Ραφήνα είναι πολλοί αυτοί που νοσταλγούν το «Καρυστάκι». Ο πλωριός καταπέλτης ήταν το σήμα-κατατεθέν του πλοίου. Μετά τα μέσα της δεκαετίας του 90, το πούλησε στο Γιάννη το Μιλιλή και παρέμεινε στη γραμμή μέχρι το 2000.
Το 1984 πήρε και το γερμανικό πλοίο «Κάρυστος ΙΙ», το οποίο έμεινε μόνο δύο χρόνια στη γραμμή. Σύντομα το πλοίο αυτό αποδείχθηκε μικρό για τις ανάγκες της γραμμής, καθώς τα αυτοκίνητα είχαν αρχίσει να αυξάνονται κατά πολύ. Επιπλέον, το πούλησε και σε μια πολύ καλή τιμή. Το «Κάρυστος ΙΙ» ταξίδευε για το Μαρμάρι και το «Κάρυστος» για Κάρυστο, καθώς στην Κάρυστο δεν είχε αρκετά βαθειά νερά και το γερμανικό «Κάρυστος ΙΙ» δεν μπορούσε να πάει.
Ο Γιώργης ο Γούτος ήταν πάντα ιδιαίτερα υπερήφανος για τα πληρώματά του. Συχνά έτρωγε μαζί με τα πληρώματα του, ενώ η πόρτα του γραφείου ήταν ανοιχτή σε όλους. Ο ίδιος κατέβαινε συχνά στον καταπέλτη κατά την αναχώρηση του πλοίου και συνεχίζει ακόμα και σήμερα να το κάνει. Η θέση του στον καταπέλτη του πλοίου αποτελεί πάντα γι αυτόν στάση ζωής.
Το 1986 πήρε το «Νήσος ’νδρος» των Ντούλη και Κωστάντζου, οι οποίοι μετά την πώληση του πλοίου αυτού πήραν το «Θεοσκέπαστη». Το πλοίο αυτό το ονόμασε «Μαρμάρι» και παρέμεινε στη γραμμή μέχρι το 1997. Στη συνέχεια πουλήθηκε, μετονομάστηκε σε Tirana και ταξίδεψε χωρίς επιτυχία στη γραμμή Ιταλίας-Αλβανίας.
Το 1986 θα πάρει το «’ννα Λ» από τον Λαγόπουλο και θα το μετονομάσει σε «Παπαδιαμάντη ΙΙ» θέλοντας να τιμήσει το μεγάλο λογοτέχνη από τη Σκιάθο. Εκείνη την εποχή σημειώθηκε κάποια κόντρα με τον Νομικό, ο οποίος δεν τον άφηνε να πάρει σκοπιμότητα στις Σποράδες με τον «Παπαδιαμάντη ΙΙ». Τελικά, αναγκάστηκε να κάνει κοινοπραξία και τα πλοία αυτά δούλεψαν αρμονικά για πολλά χρόνια, μέχρι τα τέλη του 1999. Κάποια στιγμή με το «Παπαδιαμάντης ΙΙ» έγινε μια παρεξήγηση με τους ψαράδες της περιοχής. Κάποιες φορές, το «Παπαδιαμάντης ΙΙ» έπαιρνε στο πέλαγος τα ψάρια από τα ψαροκάϊκα. Όταν, όμως, αυτό σταμάτησε, οι ψαράδες αντέδρασαν έντονα. Και σε μια προσωπική κόντρα μαζί τους, ο Γιώργης ο Γούτος του είπε χαρακτηριστικά «Εγώ το καράβι το έχω για να κουβαλεί αρώματα, όχι ψάρια». Στη συνέχεια, βέβαια, οι σχέσεις τους αποκατάσταθηκαν.
Στη συνέχεια πήρε το «Καστριανή Κέας» του Λεβεντάκη (πρώην «Θάσος») και το μετονόμασε σε «Παπαδιαμάντη». Αργότερα το πούλησε στον Μιχαηλίδη και το πλοίο βρέθηκε να ταξιδεύει στα Δωδεκάννησα. Μετέπειτα ονομάστηκε «’λκηστη». Εκείνη την εποχή πήρε και το «Ιουλίς Κέας ΙΙ» του Λεβεντάκη και το δούλεψαν μαζί στη γραμμή Λαύριο-Κέα-Κύθνο. Κάπου στα 1991 το πούλησε στον κύριο Τσιρίκο και μετονομάστηκε σε «Αγία Κυριακή» ταξιδεύοντας στα Δωδεκάνησσα και την Τουρκία.
Το 1988 πήρε το «Κύθνος» (πρώην «Χρυσή ’μμος Ι» του Αυγουστή Πολέμη). Το πλοίο έκανε την άγονη της Λήμνου. Στη Λήμνο, μέχρι τότε, οι επιβάτες ταξίδευαν από τον ’γιο Κωνσταντίνο και την Κύμη. Όταν πήρε ο Γούτος τη γραμμή, έφερε το καράβι στη Ραφήνα για να μην ταλαιπωρούνται οι επιβάτες μέχρι τον ’γιο Κωνσταντίνο και την Κύμη. Το δρομολόγιο Ραφήνα-’γιος Ευστράτιος-Λήμνος-Καβάλα αποτέλεσε πραγματική επανάσταση και συνέβαλλε στην εξέλιξη της γραμμής. Και καθώς το πλοίο αναχωρούσε αργά από το λιμάνι της Ραφήνας, επωφελούνταν ιδιαίτερα και οι Ραφηνιώτες επαγγελματίες (ταβέρνες, καφέ, κ.ά). Το «Κύθνος», εκτός από το δρομολόγιο της άγονης της Λήμνου, έκανε ακόμα τοπικά δρομολόγια για ’νδρο και δρομολόγιο από τη Ραφήνα για την Κέα. Κάθε Κυριακή απόγευμα, αναχωρούσαν από την Κέα το «Κύθνος» για Ραφήνα και το «Ιουλίς Κέας ΙΙ» για Λαύριο.
Θυμήθηκε ακόμα ότι «Κάποια εποχή έβαλα τον «Παπαδιαμάντη ΙΙ» μέσα στον ’γιο Ευστράτιο με τον καπετάν-Στέργιο τον Βρόντα από τη Λήμνο και όλοι στον Αη Στράτη έτρεχαν να το δουν. Ο καπετάν-Στέργιος Βρόντας ήταν ένας πραγματικά μεγάλος καπετάνιος».
Την δεκαετία του 90 θα προχωρήσει σε ναυπηγήσεις νεότευκτων πλοίων, newbuilding όπως αναφέρει χαρακτηριστικά. Το πρώτο πλοίο που θα ναυπηγήσει είναι το «Μύρινα Εξπρές», το οποίο το έφτιαξε στο Πέραμα και ξεκίνησε δρομολόγια το 1991 στη γραμμή Λαύριο-Κέα-Κύθνος.
Όταν βγήκε το «Μύρινα Εξπρές», θέλοντας ο Γούτος να τιμήσει το νησί της Λήμνου που εξυπηρετούσε τότε με το «Κύθνος», πολλοί πίστεψαν ότι το πλοίο προορίζονταν να δρομολογηθεί για τη Λήμνο. Μάλιστα, το πλοίο έκανε και λίγα ταξίδια στη γραμμή της Λήμνου. Εκείνη την εποχή, υπήρχαν τρεις άγονες γραμμές επιδοτούμενες, από τις οποίες τις δύο τις είχε ο Νομικός και τη μία ο Γούτος. Μετά τη ναυπήγηση του «Μύρινα Εξπρές», ο Νομικός φοβούμενος πιθανή δρομολόγηση του πλοίου στη γραμμή της Λήμνου, πήγε και ζήτησε άδεια σκοπιμότητας. Ο Γιώργης ο Γούτος αναγκάστηκε τότε να βγάλει πωλήτήριο για το «Κύθνος». Αρχικά, παρουσιάστηκε ο Καραγιώργης ως υποψήφιος αγοραστής. Αλλά, τελικά, το πλοίο το πήρε ο Νομικός και το ονόμασε «Μακεδών».
Το «Supercat Χαρούλα» χτιζόταν για 2,5 χρόνια στο Πέραμα σε σχέδια του καθηγητή του Πολυτεχνείου κυρίου Παπανικολάου και με την επίβλεψη γερμανών ειδικών (γερμανικός νηογνώμονας). Οι συνεχείς απεργίες είχαν ως αποτέλεσμα να καθυστερήσει σημαντικά η παράδοση του πλοίου. Μας εξέφρασε το παράπονο του ότι ενώ άφησε λεφτά στο Πέραμα, οι συνθήκες ναυπήγησης πλοίου στην Ελλάδα δεν ήταν ευνοϊκές και γι αυτό και η κατάσταση έφτασε εκεί που έφτασε. Και όταν, τελικά, ήρθε το «Χαρούλα» στη Ραφήνα, οι άλλοι το πολέμησαν έντονα.
Αρχικά, το πλοίο παρουσίασε προβλήματα και μπορούσε να μεταφέρει μικρό μόνο αριθμό φορτηγών. Όμως, οι εκτεταμένες εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στη συνέχεια στα ναυπηγεία της Χαλκίδας έλυσαν τα προβλήματα αυτά και το πλοίο στάθηκε ισάξια απέναντι στα άλλα πλοία της γραμμής. Οι συμπληρωματικές αυτές εργασίες κόστισαν τότε κοντά στα 150 εκατομμύρια δραχμές. Στα εγκαίνια του «Supertcat Χαρούλα» μοίρασε 700 γκλίτσες. Όταν κάποιος του υπέδειξε ότι δεν συνηθίζεται να μοιράζουν γκλίτσες στα εγκαίνια πλοίων, ο Γιώργης ο Γούτος του απάντησε «Θα πέσουν στις γκλίτσες, όπως πέφτουν τα πρόβατα στην βαμβακόπιτα».Και αυτό ακριβώς συνέβη στα εγκαίνια του πλοίου. Καπετάνιος στο «Χαρούλα» ήταν ο Γιανούλης Χαζάπης από τις Στενιές της ’νδρου.
Το «Supercat Χαρούλα» ήταν το αστέρι του Αιγαίου και σιγά-σιγά κατάφερε να αποσπάσει σημαντικό μερίδιο στη διακίνηση επιβατών και οχημάτων. Όμως, το 2000, το πλοίο πέρασε και αυτό στην πλοιοκτησία της Hellas Ferries. Συνεχίζει να δουλεύει πολύ καλά στη γραμμή του Βόλου-Βόρειων Σποράδων και να αφήνει καλά κέρδη στην εταιρεία του. Ένα παράπονο που μένει στον Γιώργη το Γούτο είναι ότι δεν βοηθήθηκε από κανέναν συνάδελφο εφοπλιστή, παρόλο που ο ίδιος είχε βοηθήσει και υποστηρίξει αρκετούς ακτοπλόους εφοπλιστές σε προβλήματα και δυσκολίες που αντιμετώπισαν κατά καιρούς.
Οι παρεμβάσεις του στις συνεδριάσεις του ΣΑΣ έχουν μείνει παροιμειώδεις. Όταν ο Μίμης ο Αγούδημος έφερε το 1992 το «Πηνελόπη Α» συνάντησε μεγάλες δυσκολίες για να πάρει την άδεια σκοπιμότητας. Τότε, ο Γιώργης ο Γούτος υποστήριξε τον Μίμη τον Αγούδημο και στη ΣΑΣ ανέφερε τη φράση που έχει μείνει από τότε ιστορική «Ο ήλιος βγαίνει για όλο τον κόσμο, δεν βγαίνει μόνο για τον Γούτο, το Στρίντζη, τον Αγούδημο». Τελικά, το «Πηνελόπη Α» πήρε την άδεια σκοπιμότητας και ο Μίμης ο Αγούδημος ποτέ δεν ξέχασε τη βοήθειά του.
Σε άλλη συνεδρίαση της ΣΑΣ ήταν ο Μινιώτης από τη Χίο που ήθελε να πάρει άδεια σκοπιμότητας, αλλά η ΝΕΛ διαφωνούσε στο αίτημά του. Ο Γιώργης ο Γούτος υποστήριξε τότε τον Μινιώτη, καθώς ανέφερε ότι θα πρέπει να βοηθηθούν οι παραδοσιακοί εφοπλιστές που συνεχίζουν την οικογενειακή παράδοση και έχουν προσφέρει πολλά στις κοινωνίες των νησιών. Στον εκπρόσωπο της ΝΕΛ, είχε αναφέρει τότε χαρακτηριστικά «Οι επιχειρήσεις δεν διοικούνται από τα γραφεία και την Ανωτάτη Εμπορική. Αυτός ο άνθρωπος ο παραδοσιακός που ξεκίνησε από τον πατέρα του με ένα καΐκι να βγάζει ψάρια και να πηγαίνει στην Τουρκία κάνει ότι μπορεί για να κρατήσει την επιχείρησή του και να προβάλλει το νησί του».
Σε μια ακόμα ΣΑΣ γινόταν μια συζήτηση για τα διπλώματα των πρακτικών καπετάνιων. Ο Γιώργης ο Γούτος υποστήριξε και πάλι τους πρακτικούς, καθώς οι άνθρωποι αυτοί είναι από μικρά παιδιά μεσα στη θάλασσα και τα καΐκια και γνωρίζουν πολύ καλά τα μυστικά της θάλασσας .
Ο Μηνάς ο Σταθάκης ήταν ο καλύτερος του φίλος. Το 1988, όταν έφερε το «Μήλος Εξπρές», συνάντησε μεγάλη αντίδραση από ορισμένους εφοπλιστές που δεν ήθελαν να του δώσουν άδεια λόγω της σχετικά μεγάλης ηλικίας του πλοίου. Και τότε, ο Γιώργης ο Γούτος υποστήριξε θερμά τον Μηνά Σταθάκη και το «Μήλος Εξπρές» πήρε την άδεια σκοπιμότητας.
Στη συνέχεια, ο Γιώργης ο Γούτος παράγγειλε το Turbocat Athina 2004. Ένα μέρος των εργασιών πραγματοποιήθηκαν στο Χογκ-Κογκ και εκεί έστειλε για να εκπαιδευτούν και να παρακολουθήσουν τις εργασίες τον καπετάν-Παρασχάκη, τον Καπετάνιο και τον μαστρο-Γιάννη Κότσελα, τον Α Μηχανικό. Το πλοίο στα δοκιμαστικά του στην Αγγλία έπιασε τους 52,5 κόμβους. Το πλοίο ξεκίνησε δρομολόγια το 1998. Κατόπιν πιέσων από την Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνω, το πλοίο μετονομάστηκε από «Αθήνα 2004» σε «Αθήνα».
Όταν έφερε το «Αθήνα 2004», συνάντησε νέες δυσκολίες. Στην αρχή, αναγκάστηκε να βάλει το πλοίο να προσεγγίζει και στην ’νδρο και στην ’γονη Γραμμή. Στη συνέχεια, βέβαια, οι προσεγγίσεις αυτές κόπηκαν. Και την Κυριακή το βράδυ έκανε τοπικό δρομολόγιο από τη Μύκονο για τη Ραφήνα. Το πλοίο σε 1 ώρα και 10 έφτανε στη Ραφήνα. Και με νοτιά ακόμα το πλοίο δεν έχανε δρομολόγιο.
Κάποια στιγμή ήρθε και τον βρήκε ο Γιάννης Καλαμίτσης για να τον ρωτήσει πόσα χρήματα θέλει για να μεταφέρει στη Νάξο με το «Αθήνα 2004» μια ομάδα ποδοσφαιριστών για να παίξουν ποδόσφαιρο για τα παιδιά της Γιουγκοσλαβίας. Του ζήτησαν να τους πάνε το πρωΐ και να γυρίσουν το απόγευμα. Ο Γιώργης ο Γούτος παραχώρησε δωρεάν το πλοίο «Για τα παιδιά της Γιουγκοσλαβία, θα σας πάω και θα σας φέρω δωρεάν». Το πλοίο έκανε ειδικό δρομολόγιο από Ραφήνα για τη Νάξο. Πολύς κόσμος πήγε από τη Ραφήνα για να στηρίξει την προσπάθεια αυτή.
Η συνέχεια είναι γνωστή. Αναγκάστηκε να δώσει τρία πλοία στην Hellas Ferries (Supercat Χαρούλα», Turbocat Αθήνα», «Παπαδιαμάντης ΙΙ»). Από το 2000 και μέχρι σήμερα, πήρε 1.000.000 μετοχές που δεν έχουν ιδιαίτερη αξία και πολύ λίγα χρήματα από την Hellenic Seaways.
Μας δήλωσε ότι ποτέ δεν μου άρεσαν οι κοινοπραξίες. Αν οι συνθήκες ήταν διαφορετικές, θα προσπαθούσε τότε να ξανάρχιζε και πάλι από την αρχή. Όμως, η θέση του ήταν πολύ λεπτή, καθώς συμμετείχε στο Διοικητικό Συμβούλιο της καινούριας εταιρείας. To Μύρινα Εξπρές» δεν το έδωσε ποτέ, παρά τον πόλεμο που του ασκήθηκε. «Εγώ ξέρω να πολεμάω, είμαι πολεμιστής». Τον Αύγουστο του 2002 πήρε πίσω το «Παπαδιαμάντης ΙΙ» και δυο μήνες αργότερα πήρε πίσω και το «Μακεδών».
Τον ρωτήσαμε αν υπάρχει μέλλον για την ελληνική ακτοπλοΐα;
Μας απάντησε αυθόρμητα «Το μέλλον της ακτοπλοΐας χάθηκε από τότε που γίνηκαν οι ανώνυμες εταιρείες. Όσο υπήρχαν οι παραδοσιακοί εφοπλιστές που είχαν ένα, δυο ή τρία βαπόρια ο καθένας, κρατιόντανε καλά. Ήταν οικογενειακές επιχειρήσεις με προσωπική εργασία από τους ίδιους τους εφοπλιστές. Πλέον, δεν περισσεύει τίποτα. Δεν υπάρχει, πια το μεράκι που υπήρχε παλιά. Τώρα άλλαξαν οι εποχές και τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει στο μέλλον».
Όσο για το «Turbocat Αθήνα» (σημερινό FlyingCat 3) μας είπε ότι ακόμα και σήμερα, παρά την άνοδο της τιμής του πετρελαίου, θα συνέχιζε να δουλεύει καλά. Ίσως να έκανε, πια, λιγότερα δρομολόγια, αλλά το πλοίο αυτό θα συνέχιζε να δουλεύει καλά και θα έβγαζε για τα καλά τα έξοδά του.
Μας ανέφερε ότι τα μεγάλα πλοία δεν τα ήθελε, γιατί τα μεγάλα πλοία είναι και μεγάλες φουρτούνες. Πλοία του μεγέθους του «Μακεδών» ήταν ιδανικά για μένα. Τα μεγάλα καράβια αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες.
Μας είπε ακόμα «Το «Επτάνησος», αρχικά, πήγα να το πάρω εγώ. Πήγα, το έλεγξα. Δυστυχώς, όμως, το έμαθε ο Στρίντζης και με πρόλαβε. Μετά, προσπάθησα να πάρω το «Δήλος» από τον Βασίλη τον Αγαπητό, αλλά, και πάλι δεν στάθηκε εφικτό».
Μας ανέφερε μια πολύ χαρακτηριστική φράση
«Η ακτοπλοΐα είναι πεζοδόμιο. Αν δεν είσαι στο πεζοδρόμιο, δεν κρατιούνται οι επιχειρήσεις. Κάθε πρωΐ εγώ είμαι στο Λαύριο. Όταν το πλοίο κάνει επισκευή, είμαι συνέχεια μέσα».
Το σημερινό του πλοίο, το «Μακεδών», έχει κλάση RINA (Ιταλικό Νηογνώμωνα). Ο Πολέμης του είχε κάνει μια πολύ καλή μετασκευή. Και η δουλειά αυτή έχει μείνει. Μα ανέφερε ότι είναι ένα από τα λίγα γιαπωνέζικα βαπόρια που συμμορφώθηκε τόσο εύκολα με τη Συνθήκη της Στοκχόλμης.
Πλοίαρχος στο «Μακεδών» είναι σήμερα ο Χρήστος Χατζηστεριώτης από την Κύπρο. Τώρα, τελευταία, μάλιστα, πραγματοποιήθηκε ανακαίνιση στο μεσαίο σαλόνι του πλοίου. Μας ανέφερε ακόμα «Με το άλλο πλοίο της γραμμής, το «Μαρμάρι Εξπρές» οι σχέσεις είναι καλές. Δεν έχουμε κάνει κοινοπραξία, αλλά τα πλοία κάνουν ακριβώς τα ίδια δρομολόγια, ενναλάξ».
Από τα προηγούμενα πλοία της γραμμής θυμάται το Εξπρές Κάρυστος» (πρώην Corfu Sea) του Πέτρου του Δεληγιάννη. Μας είπε ότι «ο Πέτρος ο Δεληγιάννης δεν με άκουσε τότε και πήγε και πήρε το «Corfu Sea που ήταν παροπλισμένο στην Ηγουμενίτσα. Εγώ το είχα επιθεωρήσει τοι πλοίο και διαπίστωσα ότι δεν έκανε. Δεν με άκουσε και ο Πέτρος δεν πήγε καλά. Είχε σκουριές μέσα, είχε προβλήματα με τις σωληνώσεις. Η κατασκευή του δεν ήταν καλή. Το πλοίο αυτό δεν φτιαχνόταν εύκολα».
Για τo «Aqua Jewel του κυρίου Περογιαννάκη, μας είπε ότι κατά τη γνώμη του θα δούλευε καλά αν έκανε μόνο τοπικά δρομολόγια για ’νδρο.
Μας ανέφερε ότι η Κύθνος, εδώ και χρόνια, δουλεύει πολύ καλά από το Λαύριο. Αλλά, θα πρέπει να έρθει το τραίνο στο Λαύριο για να δουλέψει ακόμα καλύτερα το λιμάνι του Λαυρίου και να ανοίξουν και άλλες γραμμές.
Πριν από λίγα χρόνια, του ζητήθηκε να βάλει για ένα μήνα το «Μύρινα Εξπρές» για Κύθνο-Σέριφο-Σίφνο-Κίμωλο-Μήλο από το Λαύριο εξαιτίας αναγκών που είχαν δημιουργηθεί. Το πλοίο δεν δούλεψε τότε καλά (ήταν Μάϊος), αλλά στο μέλλον όλα μπορεί να αλλάξουν, ειδικά αν έρθει το τραίνο στο Λαύριο. Οι νησιώτες, έδειξαν να το θέλουν το πλοίο από το Λαύριο.
Τελειώνοντας δεν παρέλειψε να αναφερθεί στους πράκτορες με τους οποίους συνεργάστηκε κατά καιρούς και στους οποίους οφείλει πολλά.
«Στη Ραφήνα πράκτορας ήταν ο Αργύρης Παπαγεωργίου, ένας άνθρωπος παραδοσιακός, γλεντζές και λεβέντης. Είχα και τον Αντώνη τον Τόγια και τελευταία τον Μάμαλη. Στις Σποράδες τον Μπαρτζόπουλο. Είμαστε φίλοι χρόνια. Δεν άλλαζα πράκτορα εύκολα. Στο Λαύριο πράκτορα έχω τον Μορφοβασίλη. Στην Κύθνο πράκτορα έχω τον Κώστα τον Γιονιδάκη. Στην Αμοργό τον Νικόλα Πρέκα, έναν παραδοσιακός πράκτορας που ήρθε, μάλιστα, στο Λαύριο και με βρήκε.
Στην Τήνο πράκτορας ήταν ο Αντώνης ο Φώσκολος, πολύ καλός πράκτορας. Στην ’νδρο, πράκτορας ήταν ο Μπατής και μετά η ’ννα Στυλιανού».
Ο Γιώργης ο Γούτος θυμήθηκε ακόμα το «Κορρησία», ένα παλιό ξύλινο σκαρί, το οποίο το αγόρασε και το έβαλε να δουλεύει στη γραμμή Ωραιοί-Πευκί-Κουκουναριές. Το «Κορρησία» μετά το έκανε αναμότρατα. Αρχικά, το πλοίο δούλευε στη γραμμή Λαύριο-Κέα.
Το «Μύρινα Εξπρές» το πούλησε πριν από 2 χρόνια. Το πλοίο συνεχίζει να ταξιδεύει στη Χιλή και το σήμα του Γούτου με την άγκυρα παραμένει αναλλοίωτο στην τσιμινιέρα του ακόμα και στη μακρινή Χιλή.
Και κάπου εδώ φτάσαμε στο τέλος της συνέντευξής μας με τον Γιώργη το Γούτο. Είχαμε τη χαρά να μας ταξιδέψει με το δικό του μοναδικό τρόπο στο κοντινό και μακρινό παρελθόν, αλλά και στο παρόν, της πολύπαθης ελληνικής ακτοπλοΐας. Του απευθύνουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ για όλα όσα μοιράστηκε μαζί μας.
Δείτε τη συνέντευξη που μας παραχώρησε ο εφοπλιστής Γεώργιος Γούτος
Στη συνέντευξη για το αφιέρωμα συμμετείχαν οι
Aντώνης Λαζαρής & Σίμος Μιχάλογλου