Σε μία καθοριστική στιγμή για το μέλλον της ναυτιλίας, ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (IMO) αποφάσισε την καθυστέρηση της υιοθέτησης του πλαισίου «Net-Zero Framework», του ρυθμιστικού σχεδίου που αποσκοπεί στη σταδιακή εξάλειψη των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη ναυτιλία έως το 2050. Η απόφαση αυτή, η οποία ελήφθη ύστερα από έντονες διαφωνίες μεταξύ κρατών-μελών, μεταθέτει για το 2026 τις τελικές ρυθμίσεις και άφησε προσωρινό κενό ως προς τον καθορισμό οικονομικών μηχανισμών και μέτρων συμμόρφωσης.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αβεβαιότητας, το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) αναδεικνύεται και πάλι ως η κυρίαρχη επιλογή για την κάλυψη των άμεσων ενεργειακών αναγκών της παγκόσμιας ναυτιλίας. Η αναβολή των αποφάσεων της IMO προσφέρει περισσότερο χρόνο στις ναυτιλιακές εταιρείες να επενδύσουν σε πλοία διπλού καυσίμου και να αξιοποιήσουν τις ήδη υπάρχουσες υποδομές ανεφοδιασμού LNG, μέχρι να ωριμάσουν οι τεχνολογίες μηδενικών εκπομπών, όπως η αμμωνία και το πράσινο υδρογόνο.
Εταιρείες που είχαν επενδύσει στην πράσινη μετάβαση με στόχο την πρωτοπορία φαίνεται πως βρίσκονται σε αναμονή, ενώ όσες είχαν υιοθετήσει το LNG ως «ενδιάμεση λύση», δικαιώνονται εμμέσως. Ο κλάδος παραμένει ωστόσο διχασμένος: από τη μία πλευρά οι υποστηρικτές των αυστηρών και ταχύτερων μέτρων, και από την άλλη εκείνοι που τονίζουν την ανάγκη για σταδιακή μετάβαση με βάση ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα. Το LNG μπορεί να προσφέρει έως και 25% μείωση των εκπομπών CO₂ σε σύγκριση με τα παραδοσιακά καύσιμα, δεν θεωρείται όμως «καθαρό» καύσιμο, καθώς εξακολουθεί να βασίζεται σε ορυκτές πηγές. Παρ’ όλα αυτά, η τρέχουσα έλλειψη ώριμων και εμπορικά βιώσιμων εναλλακτικών, ενισχύει τη θέση του στην αγορά.
Η ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, με αρκετούς πλοιοκτήτες να προχωρούν σε παραγγελίες νέων πλοίων με δυνατότητα χρήσης LNG ή σε μετατροπές υπαρχόντων σκαφών. Τα ελληνικά ναυπηγεία και οι τεχνικές εταιρείες δείχνουν ετοιμότητα να υποστηρίξουν τις νέες ανάγκες, ενώ μεγάλα λιμάνια της χώρας εξετάζουν τρόπους ενίσχυσης των υποδομών ανεφοδιασμού με LNG, βλέποντας τις καθυστερήσεις της IMO ως ευκαιρία για μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη.
Η καθυστέρηση της υιοθέτησης του πλαισίου «Net-Zero» μπορεί να ερμηνευτεί είτε ως πισωγύρισμα είτε ως στρατηγικό βήμα για περισσότερο ρεαλιστικές αποφάσεις. Σε κάθε περίπτωση, επανατοποθετεί το LNG στο προσκήνιο ως ένα κρίσιμο εργαλείο για τη μετάβαση σε μια πιο καθαρή ναυτιλία, αλλά παράλληλα εντείνει την πίεση για επενδύσεις σε μακροπρόθεσμα βιώσιμες λύσεις. Το επόμενο διάστημα, μέχρι την επόμενη σύνοδο του ΙΜΟ, θα αποτελέσει πεδίο εντατικής προετοιμασίας, διαβουλεύσεων και για κάποιους καθοριστικών στρατηγικών αποφάσεων. Η ελληνική ναυτιλία, ως παγκόσμιος ηγέτης, οφείλει να συνεχίσει να επενδύει στην τεχνολογία, την καινοτομία και την υπευθυνότητα, ώστε να παραμείνει μπροστά στις εξελίξεις.
