Στις 28 Δεκεμβρίου 1996, η ελληνική ναυτιλία βίωσε μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες της σύγχρονης ιστορίας της. Το φορτηγό πλοίο «Δύστος», που μετέφερε φορτίο τσιμέντου, βυθίστηκε στον Νότιο Ευβοϊκό Κόλπο, παρασύροντας στον θάνατο 20 μέλη του πληρώματος. Η τραγωδία αυτή έφερε στο προσκήνιο σοβαρά ζητήματα που σχετίζονται με την ασφάλεια των φορτηγών πλοίων.
Το «Δύστος», ένα φορτηγό πλοίο που ανήκε στην εταιρεία ΑΓΕΤ Ηρακλής, απέπλευσε από το λιμάνι της Χαλκίδας με προορισμό τη Θεσσαλονίκη, μεταφέροντας φορτίο 5.300 τόνων τσιμέντου. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, το πλοίο αντιμετώπισε πολύ άσχημες καιρικές συνθήκες, με θυελλώδεις ανέμους και έντονη θαλασσοταραχή.
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, το πλοίο άρχισε να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λόγω κακής κατανομής του φορτίου. Το τσιμέντο, που δεν είχε ασφαλιστεί σωστά, μετατοπίστηκε, προκαλώντας απώλεια ισορροπίας. Παρά τις προσπάθειες του πληρώματος να σταθεροποιήσει το πλοίο, το «Δύστος» τελικά ανετράπη και βυθίστηκε, περίπου 4 ναυτικά μίλια ανοιχτά της Καρύστου.
Από τα 21 μέλη του πληρώματος, μόλις ένας διασώθηκε, ενώ οι υπόλοιποι 20 βρήκαν τραγικό θάνατο. Ο μοναδικός επιζών, ο δόκιμος πλοίαρχος του πλοίου, διασώθηκε από ελικόπτερο του Πολεμικού Ναυτικού. Η τραγωδία συγκλόνισε την Ελλάδα, προκαλώντας θλίψη και οργή, καθώς αποκαλύφθηκαν σοβαρές παραλείψεις που συνέβαλαν στο ναυάγιο.
Η έρευνα που ακολούθησε ανέδειξε τις εξής βασικές αιτίες του ναυαγίου:
- Κακή Κατανομή Φορτίου: Το φορτίο τσιμέντου δεν είχε ασφαλιστεί επαρκώς, γεγονός που οδήγησε σε μετατόπισή του κατά τη διάρκεια της θαλασσοταραχής.
- Κακοκαιρία: Οι αντίξοες καιρικές συνθήκες, με ανέμους που έφταναν τα 8 μποφόρ, δυσχέραναν περαιτέρω την κατάσταση.
- Κατασκευαστικές Ελλείψεις: Το πλοίο, παρότι κατασκευασμένο το 1977, παρουσίαζε τεχνικές αδυναμίες που δυσκόλεψαν την αντίδραση στις κρίσιμες στιγμές.
- Ανεπαρκής Επιθεώρηση: Η τραγωδία αποκάλυψε ελλείψεις στους ελέγχους ασφάλειας και τις επιθεωρήσεις των εμπορικών πλοίων.
Η βύθιση του «Δύστος» είχε σημαντικές επιπτώσεις στην ελληνική ναυτιλία. Πρωταρχικά, αναθεώρηση κανονισμών ασφαλείας, το περιστατικό οδήγησε σε αυστηρότερες διαδικασίες για την κατανομή και ασφάλιση φορτίων στα φορτηγά πλοία.
Ενισχύθηκαν οι επιθεωρήσεις πλοίων, ιδιαίτερα για εκείνα που δραστηριοποιούνται υπό δύσκολες συνθήκες και ευαισθητοποίηση της Κοινής Γνώμης.
Η τραγωδία του «Δύστος» υπενθυμίζει τους κινδύνους της ναυτιλίας και τη σημασία της τήρησης αυστηρών κανονισμών για την προστασία της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα. Ενώ το περιστατικό οδήγησε σε βελτιώσεις, παραμένει ένα διαχρονικό παράδειγμα για το πόσο κρίσιμη είναι η σωστή διαχείριση και η πρόληψη στον ναυτιλιακό κλάδο.
Η μνήμη των θυμάτων παραμένει ζωντανή, υπενθυμίζοντας την ευθύνη όλων για μια ασφαλέστερη ναυτιλία.