Σε μια σημαντική εξέλιξη για την ακτοπλοΐα, η αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Αικατερίνη Ψύρη, εξέδωσε εγκύκλιο που αφορά την εφαρμογή ή μη της αυτόφωρης διαδικασίας για τους πλοιάρχους της ακτοπλοΐας. Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε μια περίοδο αυξημένης επιβατικής κίνησης, ενόψει του Πάσχα και της θερινής περιόδου, με στόχο να διασφαλιστεί η ασφάλεια των θαλάσσιων συγκοινωνιών και η ομαλή λειτουργία των δρομολογίων.
Ασφαλής Ναυσιπλοΐα και Ευθύνες Πλοιάρχων
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, η ασφαλής λειτουργία των πλοίων βασίζεται στις διατάξεις του Διεθνούς Κώδικα Διαχείρισης (ISM Code), ο οποίος θέτει αυστηρά πρότυπα για την αποτροπή κινδύνων και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Οι πλοίαρχοι υποχρεούνται να διασφαλίζουν ότι:
- Το πλοίο είναι κατάλληλα επανδρωμένο με εξειδικευμένους και πιστοποιημένους ναυτικούς.
- Δεν μεταφέρονται επιβάτες πέραν του επιτρεπόμενου ορίου, αποφεύγοντας κάθε μορφή υπερφόρτωσης.
- Υπάρχουν όλα τα απαραίτητα σωστικά μέσα και ότι το πλοίο πληροί τα πρότυπα αξιοπλοΐας πριν τον απόπλου.
Η Αυτόφωρη Διαδικασία και οι Εξαιρέσεις της
Μέχρι σήμερα, οι πλοίαρχοι μπορούσαν να βρεθούν αντιμέτωποι με τη σύλληψη στο πλαίσιο του αυτοφώρου, σε περιπτώσεις όπου η διατάραξη της θαλάσσιας συγκοινωνίας προκαλούσε κινδύνους για την ασφάλεια των επιβατών και του πλοίου. Ωστόσο, η νέα εγκύκλιος ορίζει ότι η αυτόφωρη διαδικασία θα εφαρμόζεται μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις, όπως:
- Παραβίαση κανόνων ασφαλείας που θέτουν σε κίνδυνο τη ναυσιπλοΐα.
- Τεχνικές ή επιχειρησιακές αμέλειες που επηρεάζουν την ασφάλεια των επιβατών.
- Εκτεταμένη καθυστέρηση ή ακύρωση δρομολογίων χωρίς επαρκή αιτιολόγηση.
Ωστόσο, δίνεται πλέον η δυνατότητα διακριτικής ευχέρειας στον εισαγγελέα, ο οποίος, σε συνεργασία με τις λιμενικές αρχές, θα κρίνει κατά περίπτωση αν είναι αναγκαία η σύλληψη του πλοιάρχου ή αν πρέπει να ακολουθηθεί διαφορετική διαδικασία.
Αντίδραση από την Πανελλήνια Ένωση Πλοιάρχων
Η Πανελλήνια Ένωση Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΠΕΝ) χαιρέτισε την εγκύκλιο, καθώς η αδιάκριτη εφαρμογή του αυτοφώρου είχε οδηγήσει σε περιστατικά άδικης ταλαιπωρίας πλοιάρχων, προκαλώντας προβλήματα στην εκτέλεση των ακτοπλοϊκών δρομολογίων. Η Ένωση είχε ήδη εκφράσει τις ανησυχίες της σε πρόσφατη συνάντηση με την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ζητώντας να θεσπιστούν πιο δίκαιες και ξεκάθαρες διαδικασίες.
Μια Νέα Ισορροπία για την Ακτοπλοΐα
Με αυτή τη νομοθετική αλλαγή, η ελληνική ακτοπλοΐα αποκτά ένα πιο σαφές και δίκαιο πλαίσιο λειτουργίας, όπου οι πλοίαρχοι διατηρούν την ευθύνη της ασφαλούς ναυσιπλοΐας, αλλά αποφεύγονται περιττές ποινικές διαδικασίες που θα μπορούσαν να παραλύσουν τις θαλάσσιες συγκοινωνίες. Το νέο πλαίσιο επιτρέπει μεγαλύτερη ευελιξία στις αρχές, προωθώντας τη ναυτική ασφάλεια χωρίς υπερβολές και στηρίζοντας τη διαρκή βελτίωση της ελληνικής ακτοπλοΐας.
Η εγκύκλιος αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς μια δικαιότερη αντιμετώπιση των πλοιάρχων, χωρίς να μειώνει την αυστηρότητα της νομοθεσίας για την προστασία της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα.
