Η πρόσφατη στρατιωτική κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή, με αμοιβαία πλήγματα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ισραήλ και του Ιράν, έχει προκαλέσει ισχυρό σοκ στην παγκόσμια ναυτιλιακή και ασφαλιστική αγορά. Σύμφωνα με ασφαλιστικές πηγές, το κόστος των ναυτασφαλίστρων πολέμου για πλοία που εισέρχονται ή διέρχονται από τον Περσικό Κόλπο και τη Μέση Ανατολή έχει διπλασιαστεί, φτάνοντας στο 0,5% της αξίας του πλοίου, από 0,2%-0,3% που ίσχυε μόλις μία εβδομάδα πριν.
Αν και κάθε ασφαλιστική εταιρεία τιμολογεί τον κίνδυνο μεμονωμένα, το επίπεδο του 0,5% αντιπροσωπεύει τη γενική εικόνα της αγοράς στις 24 Ιουνίου, όπως επιβεβαιώνεται από την ειδησεογραφική υπηρεσία Reuters και τον εξειδικευμένο ασφαλιστικό οργανισμό The Insurer.
Η ένταση κορυφώθηκε όταν το Ιράν εξαπέλυσε πυραυλική επίθεση σε αμερικανική αεροπορική βάση στο Κατάρ, ως αντίποινα για αμερικανικά πλήγματα σε πυρηνικές εγκαταστάσεις εντός του Ιράν. Το σενάριο αποκλεισμού του Στενού του Ορμούζ – ενός κρίσιμου ναυτικού διαδρόμου μεταξύ Ιράν και Ομάν από τον οποίο διέρχεται το 20% της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου και φυσικού αερίου – προκαλεί έντονους φόβους για σοβαρή διαταραχή στο διεθνές εμπόριο ενέργειας.
Η προοπτική αποκλεισμού του στενού έχει ήδη ωθήσει τις τιμές του πετρελαίου κοντά στα 100 δολάρια ανά βαρέλι, ενώ τα ναύλα για supertankers που μεταφέρουν έως και 2 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου έχουν υπερδιπλασιαστεί, ξεπερνώντας τα 60.000 δολάρια την ημέρα, σύμφωνα με στοιχεία ναυλωτικής αγοράς.
Οι ναυτασφαλίσεις πολέμου στη Μέση Ανατολή διατηρούνταν σταθερά κοντά στο 0,3% επί μήνες, ενώ στην Ερυθρά Θάλασσα είχαν φτάσει στο 1% το 2024, μετά από σειρά επιθέσεων των Χούθι σε εμπορικά πλοία, με πρόσχημα τη στήριξη προς την Παλαιστίνη. Αντίστοιχη αύξηση έως και 1% καταγράφεται πλέον και στα ισραηλινά λιμάνια, ως άμεση απόρροια των πρόσφατων επιθέσεων.
Η ασφαλιστική αγορά του Λονδίνου, παρότι εξετάζει στενά τις εξελίξεις, αποφάσισε στις 18 Ιουνίου να μην επεκτείνει τα γεωγραφικά όρια των περιοχών υψηλού κινδύνου, αφήνοντας στους ασφαλιστές την ευχέρεια να αξιολογούν κάθε δρομολόγιο ξεχωριστά και να προσαρμόζουν αναλόγως τα ασφάλιστρα.
Όπως δήλωσε ο Neil Roberts, γραμματέας της Joint War Committee του Lloyd’s, «οι περιοχές παραμένουν ως έχουν, καθώς τα περισσότερα πλοία που εισέρχονται ή διέρχονται από τη Μέση Ανατολή ήδη οφείλουν να ενημερώνουν τους ασφαλιστές τους, οι οποίοι εξετάζουν κάθε κίνηση κατά περίπτωση».
Η αυξανόμενη ένταση στον Περσικό Κόλπο δημιουργεί ένα σύνθετο και ασταθές τοπίο για τη διεθνή ναυτιλία. Η ραγδαία άνοδος των πολεμικών ασφαλίστρων και των ναύλων, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα για την απρόσκοπτη λειτουργία του Στενού του Ορμούζ, ενισχύει τους γεωπολιτικούς κινδύνους που ήδη απειλούν την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.