Στη δίνη της οικονομικής κρίσης στροβιλίζονται τόσο η ελληνική ακτοπλοΐα όσο και οι Έλληνες τουρίστες που επιλέγουν το πλοίο για να ταξιδέψουν στο νησί που θα περάσουν τις διακοπές τους. Οι τιμές των εισιτηρίων, αν και παραμένουν σταθερές εδώ και δύο χρόνια, παρ’ όλα αυτά είναι «τσουχτερές» για τον μέσο Έλληνα που βλέπει την τσέπη του να αδειάζει και την αγοραστική του δύναμη να μειώνεται, λόγω της υψηλής φορολογίας και της ολοένα μειούμενης αμοιβής της εργασίας του.
Παράλληλα, οι ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις «αιμορραγούν οικονομικά» λόγω της τεράστιας αύξησης του κόστους των καυσίμων και της αύξησης του ΦΠΑ από το 13% στο 24% τις οποίες απορρόφησαν και δεν έβαλαν πάνω στην τιμή του εισιτηρίου.
Σύμφωνα με τα στελέχη του κλάδου της ακτοπλοΐας, χρόνο με τον χρόνο οι Έλληνες που ταξιδεύουν με πλοία μειώνονται. Την κατάσταση ισορροπεί η αύξηση του αριθμού των ξένων αλλά όχι στον αναμενόμενο βαθμό.
«Το 2017 η κίνηση ήταν αυξημένη κατά 8%, αλλά για το 2018 αναμένουμε οριακές αυξήσεις μόνο. Ο εισερχόμενος τουρισμός, κυρίως, εξυπηρετείται από τις αεροπορικές συγκοινωνίες, συνεπώς η σημαντική του αύξηση δεν επηρέασε ανάλογα και το μεταφορικό έργο των εταιρειών μας.
Ουσιαστικά η αύξηση του εξωτερικού τουρισμού αντισταθμίζει τη μείωση του εσωτερικού τουρισμού την οποία παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια» επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, Μιχάλης Σακέλλης, ο οποίος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου αφού θεωρεί ότι αναγκαστικά οι τιμές των εισιτηρίων θα αυξηθούν:
«Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι η επιβολή υποχρεώσεων, όπως ο αυξημένος ΦΠΑ και οι κρατήσεις υπέρ τρίτων, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους εκμετάλλευσης των πλοίων και βέβαια και της τιμής εισιτηρίων.
Λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση των τιμών των καυσίμων μετά το 2016, την ανοδική πορεία τους το 2018, αλλά και την αναμενόμενη αύξηση το 2020 λόγω της υποχρεωτικής κατανάλωσης οικολογικών καυσίμων, είναι βέβαιο ότι θα δημιουργηθούν πιέσεις για την αύξηση του κόστους ταξιδιού με αρνητικές συνέπειες στην κίνηση και στον τουρισμό μας.
Μονόδρομος για την αποφυγή αυξήσεων στις τιμές των εισιτηρίων είναι η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στα επίπεδα των συντελεστών που ισχύουν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το θέμα είναι πολύ σοβαρό και πρέπει να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να πετύχουμε τη μείωση των συντελεστών».
Τον Ιούλιο η επιβατική κίνηση από Πειραιά, Ραφήνα και Λαύριο προς τα νησιά του Αργοσαρωνικού και το του Αιγαίου παρουσίασε σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περσινό διάστημα μικρή αύξηση, σε ποσοστό 2,9% αγγίζοντας το 1,9 εκατομμύρια επιβάτες. Το αξισημείωτο είναι ότι η επιβατική από το λιμάνι του Πειραιά το ίδιο χρονικό διάστημα σημείωσε μείωση κατά 9.500 επιβάτες
Ακριβά εισιτήρια
Ανεξάρτητα των αιτιών, τα εισιτήρια είναι ακριβά για το μέσο ελληνικό βαλάντιο.
Ενδεικτικά, 4μελής οικογένεια με ιχ για να ταξιδέψει μετ’ επιστροφή με συμβατικό πλοίο από Πειραιά για την Σύρο θέλει 330 ευρώ και για την Πάρο 367.
Για Ρόδο με καμπίνα το κόστος ανεβαίνει στα 590 ευρώ και για το Ηράκλειο Κρήτης στα 403 ευρώ.
Με ταχύπλοο οικογένεια-δύο ενήλικες και δύο παιδιά -θέλει 170 ευρώ από Ραφήνα για την Τήνο, με επιστροφή.
Αν πάρουν το ταχύπλοο από Πειραιά για Σίφνο το συνολικό κόστος ανέρχεται στα 306 ευρώ και για Σαντορίνη στα 354 ευρώ.
Ένα ζευγάρι με ιχ από Πειραιά για Πάρο μετ’ επιστροφή θα δώσει 300 ευρώ.
Από Άγιο Κωνσταντίνο για Σκιάθο τετραμελής οικογένεια θα ξοδέψει 217 ευρώ πάντα μετ’ επιστροφή.
Στη γραμμή Ραφήνα-Μύκονος ανά διαδρομή ένα ζευγάρι θα δώσει 82 ευρώ με ταχύπλοο και 58 με το συμβατικό. Τετραμελής οικογένεια δυο ενήλικες και δύο παιδιά έως 10 ετών με ένα αυτοκίνητο ανά διαδρομή 174 ευρώ με ταχύπλοο και με συμβατικό 135 ευρώ. Εάν κλείσει κάποιος τα εισιτήρια μετ’ επιστροφής υπάρχει έκπτωση 30% στην επιστροφή σε όλες τις κατηγορίες.
Το κόστος
Σύμφωνα με στελέχη του κλάδου οι ακτοπλοϊκές εταιρείες που δέχονται ισχυρό ανταγωνισμό από τις αεροπορικές, κάνουν εκπτώσεις σε κοινωνικές ομάδες όπως οι πολύτεκνοι, οι φοιτητές, οι στρατιωτικοί και οι συνταξιούχοι ναυτικοί. αλλά έχουν και προσφορές. Οι περισσότερες εταιρείες εφαρμόζουν το bonus miles το οποίο συμφέρει εκείνους που χρησιμοποιούν συχνά το πλοίο και βγαίνει στον τακτικό επιβάτη περίπου ένα δωρεάν ταξίδι στα πέντε που θα κάνει συνολικά.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που δόθηκαν στο ΘΕΜΑ από ακτοπλοϊκό Όμιλο, το 2018 για τις Κυκλάδες το 40% από τον συνολικό αριθμό των εισιτηρίων επιβατών που έχουν εκδοθεί και το 56% των ιχ είναι εκπτωτικά.
Στα Δωδεκάνησα τα ποσοστά είναι 55% στους επιβάτες και 65% στα οχήματα.
Στο Ηράκλειο της Κρήτης τα εκπτωτικά εισιτήρια που έχουν εκδοθεί καλύπτουν το 65% των επιβατών και 60% των ιχ οχημάτων.
Στα Χανιά τα ποσοστά είναι 60% για τους επιβάτες και 45% για τα οχήματα.
Από το κάθε εισιτήριο το 35% πηγαίνει συνολικά σε ΦΠΑ, Λιμενικά Ταμεία, προμήθεια ταξιδιωτικών πρακτορείων. Με το 65% που εισπράττει η εταιρεία πρέπει να καλύψει όλα τα λειτουργικά της έξοδα που αυξάνουν χρόνο με τον χρόνο.
Τα καύσιμα
Το μεγάλο πρόβλημα για τις εταιρείες είναι τα μεγάλο κόστος των καυσίμων.
Έμπειρο στέλεχος της ακτοπλοΐας είχε επισημάνει πρόσφατα:
«Τα καύσιμα είναι σήμερα ήδη 30% ακριβότερα σε σύγκριση με τον Μάιο του 2017 και σχεδόν 100% ακριβότερα σε σύγκριση με το 2016. Τον Μάιο του 2016 το heavy fuel oil είχε 236 ευρώ ο τόνος, τράνζιτ ενώ σήμερα είναι ήδη στα 440 ευρώ.
Το 2017 παρατηρήθηκε σημαντική μείωση των λειτουργικών αποτελεσμάτων σε επίπεδο EBITDA κατά 49 εκατομμύρια ευρώ για όλο τον κλάδο, εκ των οποίων τα 35 εκατομμύρια οφείλονται αποκλειστικά στην αύξηση των τιμών των καυσίμων. Εάν οι τιμές των καυσίμων το 2018 παραμείνουν στα τρέχοντα επίπεδα, ήτοι 30% υψηλότερες από το 2017, οι εταιρείες θα επιβαρυνθούν επιπλέον με 55 εκατομμύρια ευρώ και θα απολέσουν το 50% της λειτουργικής τους κερδοφορίας».
Το πετρέλαιο αποτελεί το 50% του ημερήσιου κόστος λειτουργίας ενός συμβατικού πλοίου και το 70% ενός ταχυπλόου.
Οι εισηγμένες Minoan-Αttica-ANEK και η HSW καλύπτουν πλέον μόνο το 43% της μεταφορικής κίνησης των επιβατών ενώ το υπόλοιπο 57% καλύπτεται από τις μικρές εταιρείες σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της εταιρείας οικονομικών συμβούλων XRTC.
Η μερίδα του λέοντος στους επιβάτες μέχρι το 2013, ανήκε στις εισηγμένες και HSW με ποσοστό 64% στο σύνολο του μεταφορικού επιβατικού έργου. Από το 2014 το ποσοστό αυτό μειώνεται διαρκώς για να φτάσει το 2017 μόλις στο 43%. Οι άλλες εταιρείες δεν αποτελούν πια αμελητέα ποσότητα αφού διαθέτουν αριθμητικά στο σύνολό τους περισσότερα πλοία από όσο οι μεγάλοι-Εισηγμένες και HSW και κατακτούν συνέχεια μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς.
Όσον αφορά τα οχήματα -αυτοκίνητα και φορτηγά- τα ποσοστά διαφοροποιούνται αφού οι εισηγμένες και η HSW διαθέτουν πλοία με μεγάλη μεταφορική ικανότητα οχημάτων. Πιο συγκεκριμένα καλύπτουν το 53% της μεταφορικής κίνησης των οχημάτων ενώ το 47% πραγματοποιείται από τις ιδιωτικές-μικρές εταιρείες.
Του Μηνά Τσαμόπουλου
Πηγή: newmoney.gr
